Luchtzuigen bij Veulens en Jonge Paarden: Oorzaken, Gevolgen en Preventieve Oplossingen

Wat is luchtzuigen?

Allereerst is het goed om te weten dat luchtzuigen door het paard zelf aangeleerd gedrag is. Het is een complex probleem dat dieper gaat dan enkel een slechte gewoonte. Wanneer een paard luchtzuigt, zuigt het letterlijk lucht naar binnen via de mond. Vaak doen ze dit door hun tanden op een object te zetten en hun nek te strekken, waarbij je duidelijk kunt horen dat ze lucht naar binnen zuigen. Sommige paarden presteren dit echter ook zonder zich ergens aan vast te bijten.

Tijdens het luchtzuigen komt er een stofje vrij: endorfine, ook wel het gelukshormoon genoemd. Dit stofje is voor het paard heel fijn, omdat het pijnstillend is en een positieve werking heeft op de gemoedstoestand. Dit stelt een paard in staat beter om te gaan met stressvolle situaties en kan symptomen van angst en somberheid verlichten. Omdat luchtzuigen een positief effect heeft, zal het een paard dit gedrag gaan herhalen. Dit gelukshormoon maakt luchtzuigen verslavend; het kan een manier worden om met stress om te gaan en zichzelf te kalmeren.

Oorzaken van luchtzuigen

Luchtzuigen is vaak een signaal dat er iets niet goed is met het welzijn van het jonge paard. De voornaamste oorzaak van luchtzuigen is stress. Stress kan ontstaan door verschillende factoren, zoals:

• Beperking van natuurlijke behoeften: Veulens en jonge paarden zijn van nature nieuwsgierige en actieve dieren die veel beweging en sociale interactie nodig hebben. Beperkingen in deze behoeften kunnen leiden tot verveling en stress.
• Voeding: Een rantsoen zonder toegang tot voldoende en kwalitatief goed ruwvoer, en krachtvoer dat niet voldoet aan de behoeften van je jong paard, kan maagproblemen veroorzaken. Paarden produceren constant maagzuur, dat geneutraliseerd wordt door speekselproductie tijdens het kauwen. Een tekort aan ruwvoer kan leiden tot een hoge zuurtegraad in de maag, en door deze pijn en ongemak kan een jong paard gaan luchtzuigen.
• Stressvolle gebeurtenissen: Denk hierbij aan het spenen van veulens, veranderingen in de omgeving of training waar vooral veulens en jonge paarden mee te maken krijgen. Paarden zijn gewoontedieren en kunnen bij kleine veranderingen al veel stress ervaren. Deze stress kan een trigger zijn om te gaan luchtzuigen.
• Huisvesting: Wanneer een jong paard geen juiste huisvesting heeft, kan dit ook een stressfactor zijn. Onrustige groepen, tocht, onvoldoende frisse lucht of kleine stallen zijn allemaal factoren die kunnen bijdragen aan luchtzuigen.

Gevolgen van luchtzuigen

Hoewel luchtzuigen een manier is voor paarden om met stress om te gaan, is het voor hun gebit niet wenselijk. Doordat ze zich steeds vastbijten in objecten, kan luchtzuigen uiteindelijk zorgen voor gebitsproblemen. Jonge paarden wisselen nog een keertje, maar wanneer paarden veel luchtzuigen en hierbij objecten vastpakken, kan dit proces verstoord raken en leiden tot ontwikkeling problemen met het blijvende gebit. En gebitsproblemen geven op latere leeftijd. Gebitsproblemen kunnen pijn en gezondheidsproblemen met zich meebrengen. Daarnaast kan het slijten van voortanden zorgen dat het afsnijden van ruwvoer moeizamer gaat. En er een verminderde kauwfunctie is. Het is daarom belangrijk om een jong paard dat luchtzuigt regelmatig door de tandarts te laten controleren.

Er zijn mensen die zeggen dat paarden die luchtzuigen gevoeliger zijn voor koliek. Onderzoek toont echter aan dat er geen significant verschil is tussen luchtzuigers en niet-luchtzuigers. Wel kan luchtzuigen een symptoom zijn van maagzweren, omdat bij het luchtzuigen vermoedelijk ook extra speeksel vrijkomt dat het maagzuur neutraliseert. Dit kan een pijnstillend effect hebben. Jonge paarden met maagzweren zijn wel extra gevoelig voor koliek. Maar de oorzaak ligt dan dus niet bij het luchtzuigen.

Hoe voorkom je luchtzuigen?

Om luchtzuigen bij veulens en jonge paarden te voorkomen, is het cruciaal om in te grijpen voordat het gedrag een gewoonte wordt. Hier zijn enkele preventieve maatregelen en oplossingen:

• Geef onbeperkt ruwvoer: Zorg ervoor dat je jong paard 24/7 toegang heeft tot goede kwaliteit ruwvoer. Dit helpt niet alleen bij de spijsvertering, maar voorkomt ook verveling.
• Krachtvoer: Zoek naar krachtvoer passend bij jouw jong paard zodat ze voldoende binnenkrijgen, maar overvoed niet! Weet je niet goed waar te beginnen? Raadpleeg een voedingsspecialist.
• Sociaal contact: Zorg ervoor dat je jong paard in een omgeving verblijft waar hij contact kan hebben met andere paarden. Dit bevordert sociaal gedrag en vermindert stress.
• Voldoende beweging: Zorg voor voldoende beweging en uitdaging. Train je paard regelmatig en zorg ervoor dat hij ook buiten deze trainingen voldoende kan bewegen.
• Structuur en voorspelbaarheid: Jonge paarden gedijen goed bij een voorspelbare omgeving. Houd zoveel mogelijk een vaste routine aan en verander zo min mogelijk in hun voeding en omgeving.
• Vermijd straffen en onderdrukking: Straf het luchtzuigen niet af en gebruik geen luchtzuigband. Door te straffen of het gedrag te onderdrukken, pak je de oorzaak niet aan en krijgt je paard alleen maar meer stress, wat het probleem juist in stand houdt.
• Holistische benadering: Kijk naar het totaalplaatje van het welzijn van je jonge paard. Observeer zijn gedrag en ontdek wanneer hij luchtzuigt. Leer hem op een andere manier spanning los te laten door middel van grondwerk en lichaamswerk.

Wanneer je een paard hebt dat al is begonnen met luchtzuigen, is het belangrijk om zo snel mogelijk in te grijpen. Het belangrijkste is dat je de oorzaak gaat vinden. Wat is de reden dat jouw veulen of jonge paard is begonnen met luchtzuigen? Wanneer je de oorzaak weet, kun je maatregelen nemen. Ook dan zit de oplossing vaak in bovenstaande maatregelen!

Conclusie

Luchtzuigen bij veulens en jonge paarden is een complex probleem dat voortkomt uit een combinatie van factoren, waarbij stress een centrale rol speelt. Het is essentieel om de onderliggende oorzaken aan te pakken, vooral omdat veulens en jonge paarden zich nog in een ontwikkelingsfase bevinden. Door te focussen op hun natuurlijke behoeften, stress te verminderen en een stimulerende omgeving te creëren, kun je het welzijn van je veulen of jong paard verbeteren en de neiging tot luchtzuigen voorkomen. Het voorkomen van luchtzuigen is cruciaal om gebitsproblemen te vermijden en de gezondheid van je paard op lange termijn te waarborgen.